Nużyca
Nużyca – nużeniec ludzki
Nużeniec ludzki (łac. Demodex folliculorum) to pasożyt, który wywołuje chorobę o nazwie nużyca (inaczej demodekoza). Jest ona bardzo powszechna, ponieważ nosicielem nużeńców jest większość dorosłych. Jednak ze względu na skąpe objawy nużyca bywa mylona z różnego rodzaju chorobami skóry, oczu i reakcjami alergicznymi.
Do zarażenia może dojść podczas bezpośredniego kontaktu z chorym człowiekiem, dotykanie tych samych przedmiotów, co osoba chora (np. korzystanie z jej odzieży, czy grzebienia, a nawet kosmetyków, np. testerów kosmetyków w drogeriach). Zwiększone ryzyko zakażenia istnieje zwłaszcza podczas korzystania z usług kosmetyczek i fryzjerów.
Na zakażenie narażone są także osoby zajmujące się na co dzień badaniami mikroskopowymi lub studenci mający zajęcia w pracowniach mikroskopowych, gdyż jest to również jedno z wrót zarażenia. Jaja pasożyta roznoszą się z kurzem, z prądami powietrza, dlatego również są to potencjalne źródła zakażenia.
W związku z tym większość dorosłych jest nosicielem nużeńców, przy czym odsetek ludzi zakażonych tym pasożytem wzrasta wraz z wiekiem. Ze względu na to, że skóra dzieci produkuje niewielki ilości sebum, nużyca bardzo rzadko jest u nich diagnozowana. Z kolei odsetek zarażonych osób po 70. roku życia wynosi od 70 do 100 proc. Jednak tylko u niektórych osób nużeńce wywołują nużycę. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się alergicy, osoby z osłabioną odpornością, zaburzeniami gospodarki lipidowej lub hormonalnej, osoby starsze, narażone na ciągły stres, a także zmagające się z nawracającymi stanami zapalnymi skóry i ze skórą łojotokową lub mieszaną.
Nużeniec ludzki – objawy
U niektórych osób nużyca może przebiegać bezobjawowo. U innych powoduje różnorodne objawy skórne, takie jak:
- zaczerwienienie
- łuszczenie
- wyprysk
- świąd
- grudki i krostki przypominające trądzik
Nużeniec może również przyczynić się do rozwoju zaskórników i wągrów. Może on towarzyszyć trądzikowi pospolitemu i różowatemu, zapaleniu kącików ust, łojotokowemu zapaleniu skóry itp, i zwykle nasila objawy tych chorób.
Czasami zaatakowanej przez nużeńca osobie wypadają włosy, co mylone bywa z łysieniem plackowatym.
Jeśli pasożyt żeruje w okolicy oka, może doprowadzić do zapalenia brzegów powiek, zespołu suchego oka oraz alergicznych zapaleń powierzchni oka. Wówczas pojawiają się objawy, takie jak:
- uporczywe swędzenie
- pieczenie
- zaczerwienienie i obrzęk powiek (często widać rozszerzone naczynia krwionośne)
Nużeniec jest aktywny głównie w nocy, dlatego w tym czasie dolegliwości chorobowe mogą się nasilać:
- suchość oka i uczucie piasku pod powiekami
- złogi/łuski na brzegach powiek
- złogi wokół podstawy rzęs (łupież cylindryczny)
- odbarwienie rzęs, które są łamliwe, bardzo łatwo wypadają
- nadwrażliwość na światło, kurz czy dym
- nadkażenie bakteryjne, objawiające się jęczmieniem, gradówką
